Το αρχαίο Ελληνικό θέατρο

Κυριακή, 17 Οκτώβριος 2010 16:39 | Συντάχθηκε απο τον/την Αλίκη Αποστολάκη |

Το αρχαίο ελληνικό θέατρο

Η αρχιτεκτονική του

Η λέξη θέατρο προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά και σήμαινε αρχικά σύνολο θεατών. Μετά πήρε τη σημασία του τόπου όπου γίνεται το θέαμα και της ίδιας παράστασης.

Οι γνώσεις μας για το αρχαίο θέατρο στηρίζονται σε τρεις πηγές:

1. Αρχαιολογικά ευρήματα από ανασκαφές στα αρχαία θέατρα και παραστάσεις από αγγειογραφίες,

2. Μεταγενέστερη παράδοση όπως πραμάτειες για θεάματα θεάτρου και αναφορές ρητόρων και ιστορικών και

3. Σωζόμενα δραματικά κείμενα

Τρία ήταν τα βασικά μέρη του αρχαίου θεάτρου:

Το κυρίως θέατρον ή κοίλον, το μέρος που προοριζόταν για τους θεατές.

Η ορχήστρα, ο κυκλικός ή ημικυκλικός χώρος όπου ωρχείτο, ο χορός.

Η σκηνή, ο χώρος των υποκριτών

Το κοίλον:Το κυρίως θέατρο περιλαμβάνει τα εδώλια (καθίσματα) των θεατών τα οποία περιβάλλουν ημικυκλικά την ορχήστρα. Είναι κτισμένα

αμφιθεατρικά και ακολουθούν την πλαγιά του λόφου, στο οποίο συνήθως κατασκευαζόταν το θέατρο.Ένα ή δύο διαζώματα (πλατείς οριζόντιοι διάδρομοι) χώριζαν το κοίλον σε δύο ή τρεις ζώνες, για να διευκολύνουν την κυκλοφορία των θεατών. Τις σειρές των εδωλίων διέκοπταν κάθετα προς την ορχήστρα, κλίμακες από τις οποίες οι θεατές ανέβαιναν στις ψηλότερες θέσεις. Τα τμήματα των εδωλίων ανάμεσα στις κλίμακες ονομάζονται κερκίδες. Το θέατρο του Διονύσου στην Αθήνα χωρούσε 17.000 θεατές, της Επιδαύρου 14.000.

Η ορχήστρα: Είναι ο κυκλικός ή ημικυκλικός χώρος ανάμεσα στο κοίλον και τη σκηνή. Η ορχήστρα φαίνεται να βρισκόταν λίγο χαμηλότερα από τη σκηνή. Σε ορισμένα θεατρικά έργα φαίνεται ότι ο χορός, αρχικά, αναμειγνυόταν με τους υποκριτές, κυρίως στις κωμωδίες. Αργότερα οι υποκριτές χωρίστηκαν από το χορό και έπαιζαν σε υπερυψωμένο δάπεδο. Η είσοδος του χορού στην ορχήστρα γινόταν από δύο πλευρικές διόδους, τις παρόδους. Στο κέντρο της ορχήστρας βρισκόταν ο βωμός του Διονύσου, η θυμέλη. Πίσω από τη θυμέλη έπαιρναν θέση ο αυλητής και ο υποβολέας.

Η σκηνή: Εκτεινόταν πίσω από την ορχήστρα. Ήταν ένα απλό επίμηκες οικοδόμημα που παρέμεινε ξύλινο μέχρι τα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα. Προοριζόταν, στην αρχή τουλάχιστον, για να φυλάγουν οι υποκριτές τη σκευή τους. Κατά μήκος του τοίχου της σκηνής, προς το μέρος των θεατών, κατασκευάστηκε ένα ξύλινο και αργότερα πέτρινο ή μαρμάρινο υπερυψωμένο δάπεδο, πάνω στο οποίο έπαιζαν οι ηθοποιοί. Ο χώρος αυτός ονομάστηκε λογείο.

Ο τοίχος της σκηνής πίσω από το λογείο παρίστανε ό,τι απαιτούσε το διδασκόμενο έργο. Συνήθως απεικόνιζε πρόσοψη ναού ή ανακτόρου με δύο ορόφους. Είχε μία ή τρεις θύρες, από τις οποίες έβγαιναν στη σκηνή τα πρόσωπα του δράματος που βρίσκονταν στα ανάκτορα. Τα πρόσωπα που έρχονταν απέξω και όχι από τα ανάκτορα, έμπαιναν από δύο παρόδους. Τα ερχόμενα από την πόλη ή το λιμάνι έμπαιναν στη σκηνή από τη δεξιά, σε σχέση με το θεατή, πάροδο, ενώ όσοι έφταναν από τους αγρούς από την αριστερή.

Επισκεφθείτε τη σελίδα του ΙΜΕ στην οποία παρουσιάζεται το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.

Δείτε και την παρακάτω παρουσίαση